Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyelik sisteminin sorun olduğunu vurgulayarak, “Çünkü Ukrayna krizinde gördük ki 5 ülkeden 1’i hayır dediği zaman BM Güvenlik Konseyi karar alamıyor. Savaşı sonlandıramıyor. Teknolojik, ekonomik, sosyal değişime rağmen hiç değişmeyen BM, yeni sorunlara da maalesef cevap veremiyor” dedi.
Bir dizi temaslarda bulunmak üzere Mersin’e gelen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, üniversiteli öğrencilerle buluştu. Mersin Üniversitesi’nde gerçekleşen buluşmada Çavuşoğlu’na Vali Ali Hamza Pehlivan da eşlik etti. Burada konuşan Bakan Çavuşoğlu, gençlerin dış politikaya ilgi duyduğunu söyledi. Dünyada çok katmanlı bir dış politikanın olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Çok katmanlı olunca, çok aktörlü olması gerekiyor. Tek başına dışişleri bakanı, ilgili diğer bakanlarımız ve bakanlıklarımızın, kariyer diplomatlarımızın üstesinde geleceği bir alan olmaktan çıktı. O yüzden toplumun her kesiminin dış politikaya katkısına çok önem veriyoruz. Bugün kendinizi hiçbir zaman küçümsemeyin. İnternette bile Türkiye ile ilgili tartışmalarda, sosyal medyada yorum yapan, Türkiye’yi güzel bir şekilde anlatan herkesin diplomasimize aslında bir faydası var. Modern diploması anlayışında herkes bir aktördür, herkesin dış politikaya katkısı vardır. Özellikle gençlerin rolünü biz önemsiyoruz” diye konuştu.
“Etkin çok taraflı diplomasiye inanıyoruz”
Dünyanın çok hızlı değiştiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Gerçekten yakalamak çok güç. Yani izleyip, analizini yapmak bile çok güç. Dış politika analizinde yapay zekadan faydalanıyoruz. Dolayısıyla gerçekten gençler bir ülkenin itici gücüdür, o yüzden kendinizi küçümsemeyin. Biz ikili ve çok taraflı diplomasi diye ikiye ayırıyoruz ama son dönem temaslarımıza baktığımız zaman çok taraflı diploması yoğunluk kazandı. Aslında bunun bir sebebi şu. Bugün etkin çok taraflılığa inanıyoruz ve buna da ihtiyacımız var. O kadar çok sorun, o kadar çok sorun var ki bir ülke ne kadar aktif olursa olsun bu sorunların üstesinden gelebilmek için çok taraflı platformlarda işbirliği gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Her krizde yeni bir örgüt veya girişim kurmaya gerek yok”
Krizlerin bitmeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, “Her kriz olduğu o zaman yada her kriz yönetilemediği zaman yeni bir insiyatif, yeni bir bölgesel yada uluslararası bir örgüt kurmaya gerek yok. Var olanları reforma edebilirsek, daha kapsayıcı bir bir hale getirebilirsek, onları daha efektif bir şekilde kullanabilirsek sorunların ve krizlerin çözümüne daha iyi katkı sağlayabiliriz. Aksi takdirde her kriz oldu yeni bir girişim, yeni bir örgüt. Zaten Fransa böyle şeyleri hep seviyor ama çoğu da yarıda kalıyor. Bu kadar zor coğrafyalarda, bu kadar çeşitli uzmanlık alanlarında ve uluslararası kuruluşlarda etkin varlık gösteren ülke sayısı azdır” şeklinde konuştu.
“360 derece dış politika izliyoruz”
360 derece dış politika izlediklerine dikkat çeken Çavuşoğlu, “Yani tek yöne bakamıyoruz. Böyle bir lüksümüz yok. 2 yada 3’ü arasında bir tanesini seçme lüksümüz yok. Gayet güzel bir şekilde herkesle ilişkilerimizi biz sürdürebiliriz, herkesle iyi geçinebiliriz. NATO üyesiyken Rusya ile diyaloğumuz iyi olabilir. Burada alternatif göstermeden gayet ilişkiler iyi yürütülebilir. Ukrayna-Rusya savaşında herkes şunu söylüyor. İyi ki hem Rusya ile hem de Ukrayna ile görüşebilen bir ülke var, Türkiye var. Dolayısıyla 360 derece herkesle sürdürdüğümüz ilişkilerimizin sadece bir örneği. Çok yönlü dış politika izlemek hem coğrafyamızın hem tarihimizin hem de aklın gereğidir” dedi.
“BM, yeni sorunlara maalesef cevap veremiyor”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Dünya 5’den büyüktür” sözünün artık uluslararası bir çağrı durumuna geldiğini dile getiren Çavuşoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
“Amerika bile bunu söylemeye başladı ki o 5 ülke arasında kendisinin olmasına rağmen. Çünkü Ukrayna krizinde gördük ki 5 ülkeden 1’i hayır dediği zaman BM Güvenlik Konseyi karar alamıyor. Savaşı sonlandıramıyor. Pandemi gibi herkesin ortak meselesi olan bir konuda bile 3 ay sonra BM bir karar alabildi. Bu durumda çatışmaların sonlandırılması mümkün olmuyor. BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyelik sistemi sorun. Veto hakkının olması bir sorun, kapsayıcı değil. Teknolojik, ekonomik, sosyal değişime rağmen hiç değişmeyen BM, yeni sorunlara da maalesef cevap veremiyor.”
IHA